Chociaż podatek dochodowy od osób fizycznych i prawnych jest najczęściej przedmiotem zainteresowania mediów, należy pamiętać, że podatek od darowizn i nieruchomości również może mieć ogromny wpływ na długoterminowe planowanie finansowe danej osoby.
Dokonując wyceny udziałów w jednostce blisko powiązanej dla celów podatku od darowizn i majątku, księgowi powinni pamiętać o następujących czynnikach:
1. Wytyczne IRS
Wycena dla celów podatku od darowizn i podatku od spadku musi być zgodna z zasadami przedstawionymi w Rozporządzeniu IRS Revenue Ruling 59-60. Revenue Ruling 59-60, wydane po raz pierwszy w 1959 r., określa podejście, metody i czynniki, które należy rozważyć przy wycenie udziałów w jednostkach ściśle kontrolowanych, w przypadku których notowania rynkowe są niedostępne lub opierają się na rzadkich transakcjach. Czynniki, które należy rozważyć zgodnie z Orzeczeniem 59-60 są następujące:
- Charakter działalności i historia przedsiębiorstwa od momentu jego powstania.
- Ogólne perspektywy gospodarcze oraz stan i perspektywy konkretnej branży.
- Wartość księgowa akcji i kondycja finansowa przedsiębiorstwa.
- Zdolność spółki do generowania zysków.
- Zdolność do wypłaty dywidendy.
- Czy przedsiębiorstwo posiada wartość firmy lub inne wartości niematerialne i prawne.
- Sprzedaż akcji i wielkość pakietu akcji do wyceny.
Cena rynkowa akcji korporacji prowadzących taką samą lub podobną działalność, których akcje są przedmiotem aktywnego obrotu na wolnym i otwartym rynku, zarówno giełdowym, jak i pozagiełdowym.
2. Raport narracyjny
W przypadku wycen podatkowych duży nacisk kładzie się na jakość raportu opisowego. Raport ten powinien zawierać szczegółowe informacje o zastosowanym podejściu i założeniach oraz omawiać, w jaki sposób uwzględniono każdy z czynników wymienionych powyżej w orzeczeniu Revenue Ruling 59-60. W raporcie należy również szczegółowo omówić czynniki wymienione w punktach #2 i #3 poniżej.
3. Różne podejścia do wartości
Wyceny ściśle utrzymywanych akcji powinny uwzględniać różne podejścia do wartości, które mogą obejmować analizę podejścia dochodowego za pomocą zdyskontowanych przepływów pieniężnych oraz podejście rynkowe za pomocą mnożników zalecanych dla spółek publicznych i/lub zalecanych mnożników transakcyjnych. Wyniki tych dwóch podejść należy porównać z wartością księgową spółki, aby ocenić ich zasadność.
Ponadto, w ramach obu podejść, należy zwrócić szczególną uwagę na to, aby wykorzystywane prognozy finansowe były odpowiednio sprawdzone i zweryfikowane oraz aby uwzględniały aktualne warunki panujące w firmie, na rynku i w branży. Przy wyborze transakcji rynkowych i/lub spółek publicznych do zastosowania podejścia rynkowego należy odpowiednio udokumentować proces wyboru wytycznych, wybór wielokrotności (np. dolnego kwartyla, mediany lub górnego kwartyla porównania) oraz wszelkie wagi stosowane w różnych podejściach.
4. Rabaty od wyceny
W wielu przypadkach może zaistnieć potrzeba zastosowania dodatkowych dyskont w stosunku do szacowanej wartości. Rabaty te, które przez lata były wymieniane w różnych sprawach sądowych, uwzględniają dwa możliwe czynniki. Pierwsze dyskonto, dyskonto z tytułu braku kontroli, uwzględnia pogląd, że wspólnik posiadający jedną akcję lub niewielki pakiet akcji nie ma możliwości wpływania na działalność spółki i podejmowania ważnych decyzji, tak jak zrobiłby to wspólnik posiadający pakiet kontrolny.
Drugie dyskonto, dyskonto z tytułu braku zbywalności, uwzględnia pogląd, że wspólnik/akcjonariusz przedsiębiorstwa posiadanego w ścisłym znaczeniu tego słowa nie może sprzedać swoich udziałów/akcji tak łatwo, jak wspólnik/akcjonariusz przedsiębiorstwa notowanego na giełdzie. Obie dyskonta wymagają przeprowadzenia wielu badań oraz analiz jakościowych i ilościowych i powinny być oparte na faktach i okolicznościach dotyczących wycenianego podmiotu, jak również na wielkości wycenianego pakietu akcji.
Na przykład, dyskonto z tytułu braku kontroli może nie być odpowiednie w przypadku, gdy wyceniany jest pakiet kontrolny w jednostce. Podobnie, dyskonto z tytułu braku zbywalności może nie być odpowiednie w przypadku, gdy likwidacja jednostki jest bliska, a szacowany okres posiadania udziałów jest bardzo krótki. Takie dyskonto powinno mieć podstawę w danych pochodzących z rynku.
5. Nie ma jednego rozmiaru dla wszystkich
Proces wyceny przedsiębiorstw znajdujących się w ścisłej ewidencji dla celów sprawozdawczości podatkowej w zakresie podatku od spadków i darowizn nie jest procesem uniwersalnym. Analiza powinna być bardzo staranna i przemyślana, zarówno pod względem ilościowym, jak i jakościowym. Należy przeprowadzić rozmowy z zespołem zarządzającym danej firmy na temat jej historii, bieżącej działalności i perspektyw.
Każda firma jest inna, a nawet w przypadku każdej firmy, różne klasy i pakiety akcji mają różne cechy. W Rozporządzeniu 59-60 wyraźnie zaznaczono, że "nie można opracować wzoru, który miałby ogólne zastosowanie do wielu różnych wycen pojawiających się w sprawach dotyczących podatku od spadków i darowizn" oraz że "rzetelna wycena będzie oparta na wszystkich istotnych faktach, ale w procesie tym należy uwzględnić elementy zdrowego rozsądku, świadomego osądu i racjonalności".
Wnioski
W miarę jak wzrasta zainteresowanie potencjalnymi zmianami w przepisach dotyczących podatku od darowizn i podatku od spadków, wzrasta również zainteresowanie wyceną przedsiębiorstw znajdujących się w ścisłym posiadaniu na potrzeby sprawozdawczości w zakresie podatku od darowizn i podatku od spadków. Czasami może dojść i dochodzi do sporów pomiędzy IRS a podatnikami z powodu niekompletnych, słabo uzasadnionych lub udokumentowanych wycen. Osoby, które potrzebują wyceny do tego celu, powinny być przygotowane na wiarygodne, dające się obronić analizy, które będą w stanie wytrzymać kontrolę IRS.